1.ΣΤΕΓΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΗΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ (ΣΥΔ)
Δομή Κοινωνικής Πρόνοιας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Χώροι για μόνιμη διαβίωση – κατοικία
Σύμφωνα με το άρθρο 1 της ΥΑ Δ12/ΓΠοικ.13107/283 ΦΕΚ Β 1160/2019 οι ΣΥΔ είναι χώροι για μόνιμη διαβίωση – κατοικία για 1-4 ή 5-9 άτομα με κάθε είδους κινητική, νοητική ή αισθητηριακή αναπηρία, ηλικίας άνω των 18 ετών (άρθρο 3) με οργανωμένη υποστήριξη από Φορέα. «Φορείς» ίδρυσης και λειτουργίας ΣΥΔ είναι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα (άρθρο 1. δ)
Η διαβίωση των ενοίκων στις ΣΥΔ δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί “κλειστή περίθαλψη” ή “νοσηλεία” (άρθρο 2 παρ. 3). Στις ΣΥΔ διασφαλίζονται συνθήκες κατάλληλες για ύπνο, σωματική υγιεινή, καθαριότητα και αξιοπρεπή καθημερινή διαβίωση (άρθρο 1α), διαμονή, διατροφή, ιατρική φροντίδα, ψυχαγωγία, διασκέδαση, εκπαίδευση, υποστήριξη για εργασιακή και κοινωνική ένταξη, επικοινωνία των ενοίκων με την οικογένεια, το συγγενικό ή φιλικό τους περιβάλλον (άρθρο 5).
2.ΚΕΝΤΡΑ ΔΙΗΜΕΡΕΥΣΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ (ΚΔΗΦ)
Δομή Κοινωνικής Πρόνοιας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Σύμφωνα με το άρθρο 29 ΕΚΠΥ / ΦΕΚ 4898/1-11-2018 (παρ. 1) στα ΚΔΗΦ παρέχεται φροντίδα σε άτομα με νοητικές, διάχυτες αναπτυξιακές (αυτισμός) αναπηρίες μέχρι δέκα οκτώ (18) ετών και άνω (παρ. 3 & 4). Ειδικότερα, σύμφωνα με την παρ. 2 παρέχεται διημέρευση (χωρίς διανυκτέρευση σύμφωνα με το άρθρο 10 παρ. 2 του Ν. 2072 ΦΕΚ 125/23.07.1992),και σύμφωνα με την ΥΑ 20745/2023 παρέχουν ενδεικτικά υπηρεσίες:
α. εκτίμηση αναγκών, εκπόνηση και εφαρμογή εξατομικευμένου πλάνου εκπαίδευσης, φροντίδας και αποκατάστασης, πρώιμης παρέμβασης, β. εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες και σε δεξιότητες καθημερινής ζωής, προγράμματα σεξουαλικής αγωγής και υγείας, προετοιμασία για την αυτόνομη ή υποστηριζόμενη διαβίωση, γ. ανάπτυξη και προαγωγή των επαγγελματικών/εργασιακών δεξιοτήτων, επαγγελματικός προσανατολισμός και προεπαγγελματική κατάρτιση, δ. προώθηση στην απασχόληση και εργασιακή ένταξη, ε. υποστηρικτικές και θεραπευτικές παρεμβάσεις σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο, στ. παρασκευή γευμάτων και εστίαση των ωφελούμενων, ζ. ψυχαγωγικές, πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες, η. προγράμματα εκπαίδευσης, υποστήριξης και συμβουλευτικής των οικογενειών ή/και των φροντιστών, θ. προγράμματα ενημέρωσης και εκπαίδευσης της κοινότητας ι. προγράμματα επιμόρφωσης και εκπαίδευσης για το προσωπικό και τους εθελοντές, κ. καταγραφή και συνεχής αξιολόγηση των δραστηριοτήτων, λ. μεταφορά από και προς το κέντρο.
«Φορείς» ίδρυσης και λειτουργίας ΚΔΗΦ είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου (παρ. 1 του άρθρου 29 ΕΚΠΥ).
Σύμφωνα με την ΥΑ Δ12γ/ΓΠ 49481/2023 οι ανήλικοι, μπορούν να καταστούν ωφελούμενοι με μόνη την υποβολή ηλεκτρονικού εισηγητικού ιατρικού φακέλου για την έκδοση πιστοποίησης αναπηρίας από το ΚΕ.Π.Α. ή με μόνη την εγκριτική ηλεκτρονική ιατρική γνωμάτευση ειδικών θεραπειών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και δεν στερείται ο Ωφελούμενος από το επίδομά του από τον Ο.Π.Ε.Κ.Α., ούτε από τη λήψη παροχών του Ενιαίου Κανονισμού Παροχών Υγείας του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., συμπεριλαμβανομένων των ειδικών θεραπειών παιδιών και εφήβων. Όμως δεν καταβάλλεται αποζημίωση για άτομα για τα οποία ο φορέας λαμβάνει χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους για την ίδια υπηρεσία (πχ ΚΔΑΠ ΑΜΕΑ)
Σύμφωνα με τα άρθρα 3 και 5 του Ν. 4837 _ 2021_ΦΕΚ 178_1-10-2021 σε κάθε Φορέα Παιδικής Προστασίας ορίζεται Υπεύθυνος Προστασίας Ανηλίκων, ο οποίος αναλαμβάνει τη συγκέντρωση και καταγραφή των αναφορών περιστατικών κακοποίησης ανηλίκων, τη διαβίβασή τους στον αρμόδιο Εισαγγελέα ή στην πλησιέστερη αστυνομική αρχή ή δυνητικά στις Κοινωνικές Υπηρεσίες των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, καθώς και τη χωρίς χρονοτριβή παράλληλη ενημέρωση της διοίκησης του φορέα.
3.ΚΕΝΤΡΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΑμεΑ (ΚΔΑΠΑμεΑ)
Δομή Κοινωνικής Πρόνοιας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Σύμφωνα με το άρθρο 1 Γ.Π.Δ11 οικ./31930/2021 – ΦΕΚ 2240/Β/31-5-2021 ΚΔΑΠΑμεΑ είναι οι δομές κοινωνικής πρόνοιας, στις οποίες παρέχεται δημιουργική απασχόληση με παράλληλο στόχο την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων καθώς και τη βελτίωση των μαθησιακών δυνατοτήτων, με οργανωμένες ομαδικές και εξατομικευμένες δραστηριότητες σε παιδιά, έφηβους και ενήλικες και με αναπτυξιακή Διαταραχή, (εξαιρουμένων των ατόμων με ενεργή ψυχική αναπηρία ή με επιληπτικές κρίσεις που δεν υποστηρίζονται με φαρμακευτική αγωγή), κατά το διάστημα της ημέρας και για τις ώρες που καλύπτουν τις ανάγκες των ατόμων αυτών και των οικογενειών τους (καθ` όλη τη διάρκεια του έτους, εκτός αργιών, από Δευτέρα έως και Παρασκευή, (8) ώρες ανά βάρδια, έως τις 10.00 μ.μ. {άρθρο 11}). Παράλληλος στόχος των δομών αυτών είναι η ενίσχυση της εναρμόνισης οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, στηρίζοντας την ένταξη και την παραμονή των γονέων και των κηδεμόνων των ωφελούμενων στην αγορά εργασίας.
Σύμφωνα με το άρθρο 3 της Γ.Π.Δ11 οικ./31930/2021 Φορείς ίδρυσης και λειτουργίας των ΚΔΑΠΑμεΑ δύναται να είναι οι δήμοι και τα νομικά πρόσωπα αυτών, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας του άρθρου 9 του Ν.4109/2013 (Α’ 16), φυσικά πρόσωπα, καθώς και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα.
Σύμφωνα με τα άρθρα 3 και 5 του Ν. 4837 _ 2021_ΦΕΚ 178_1-10-2021 σε κάθε Φορέα Παιδικής Προστασίας ορίζεται Υπεύθυνος Προστασίας Ανηλίκων, ο οποίος αναλαμβάνει τη συγκέντρωση και καταγραφή των αναφορών περιστατικών κακοποίησης ανηλίκων, τη διαβίβασή τους στον αρμόδιο Εισαγγελέα ή στην πλησιέστερη αστυνομική αρχή ή δυνητικά στις Κοινωνικές Υπηρεσίες των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, καθώς και τη χωρίς χρονοτριβή παράλληλη ενημέρωση της διοίκησης του φορέα.
4.ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΜΕΝΑ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ (ΠΠΕ)
Δομή Κοινωνικής Πρόνοιας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Σύμφωνα με το άρθρο 21 του Ν.3329/2005 στα προστατευόμενα εργαστήρια παρέχονται υπηρεσίες εκμάθησης επαγγελματικών δεξιοτήτων με σκοπό την αυτονομία, την κοινωνική επανένταξη και την επαγγελματική αποκατάσταση ατόμων με αναπηρίες.
Κατά βάση είναι εργασιακοί χώροι στους οποίους εργάζονται άτομα με σοβαρές μειονεξίες, των οποίων η επαγγελματική αποκατάσταση στην ελεύθερη αγορά θεωρείται αδύνατη. Απασχολούνται σε εργασίες προσαρμοσμένες προς τις δυνατότητές τους. Τα προϊόντα των εργαστηρίων διατίθενται στην αγορά και αποφέρουν έσοδα, τα οποία, όμως, είναι ανεπαρκή για την κάλυψη μισθών – ασφάλισης και αποκλείουν την ύπαρξη πλεονάσματος.
Σύμφωνα με το Ν.2646 /1998 άρθρο 17 παρ. 3 στα ΠΠΕ τουλάχιστον τα τρία πέμπτα (3/5) των απασχολούμενων είναι άτομα με αναπηρίες, ανεξαρτήτως αν λαμβάνουν σύνταξη από αποθανόντα γονέα ή προνοιακό επίδομα. Τα άτομα αυτά εντάσσονται ως απασχολούμενοι, εφόσον έχουν συμπληρώσει το 20ό έτος της ηλικίας τους και έχουν παρακολουθήσει τουλάχιστον διετές πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης. Στα ΠΠΕ δεν επιτρέπεται η -με οποιονδήποτε τρόπο- απασχόληση συζύγων ή συγγενών των ως άνω ατόμων μέχρι τρίτου βαθμού συγγένειας εξ αίματος ή αγχιστείας.
Σύμφωνα με το άρθρο 21 Ν.3329/2005 ΠΠΕ δύνανται να λειτουργούν οι Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας και φυσικά ή νομικά πρόσωπα, δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα.
Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας (σύμφωνα με το Ν.2646 /1998 άρθρο 17 παρ. 2) είναι τα ΝΠΔΔ και οι ειδικώς πιστοποιημένοι φορείς που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας δηλαδή τα ΝΠΙΔ (άρθρο 5 παρ. 8α) μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (κοινωφελή ιδρύματα, φιλανθρωπικά σωματεία, μη κυβερνητικές οργανώσεις κ.ο.κ.).
5.ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΕΝΤΑΞΗΣ (ΚοινΣΕΠ ΕΝΤΑΞΗΣ)
Αστικός συνεταιρισμός / Φορέας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας
Σύμφωνα με τα άρθρα 14 & 3 παρ.1α του Ν.4430/2016/ΦΕΚ 205/31-10-2016 οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ. Επ.) είναι «Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας», αστικοί συνεταιρισμοί που έχουν ως καταστατικό σκοπό τη συλλογική και την κοινωνική ωφέλεια και διαθέτουν εκ του νόμου εμπορική ιδιότητα.
Ειδικότερα, μέσω των Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης Ευάλωτων Ομάδων (άρθρο 14 παρ. 2αα), όπου συμπεριλαμβάνονται και άτομα με αναπηρία οποιασδήποτε μορφής, επιδιώκεται η οργάνωση οικονομικών/επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και η ένταξη στην οικονομική και κοινωνική ζωή των ατόμων που ανήκουν σε αυτές τις Ομάδες.
Ποσοστό 30% κατ’ ελάχιστον των μελών και των εργαζομένων στις επιχειρήσεις αυτές ανήκουν υποχρεωτικά σε άτομα Ευάλωτων Ομάδων. Αν για οποιονδήποτε λόγο σταματήσει να πληρούται το ανωτέρω ποσοστό, ο Φορέας πρέπει εντός τριών (3) μηνών να προβεί στις απαραίτητες εγγραφές μελών ή προσλήψεις εργαζομένων. Άλλως μετατρέπεται σε Κοιν.Σ.Επ. Συλλογικής και Κοινωνικής Ωφέλειας.
Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 3 στις Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης μπορούν επίσης να συμμετέχουν και να υποστηρίζουν τις δράσεις του Φορέα εθελοντές, μη μέλη, για τους οποίους σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 1 ο Φορέας δεν έχει ασφαλιστικές υποχρεώσεις.
6.ΞΕΝΩΝΕΣ – ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΑ – ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΜΕΝΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ
Μονάδα Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας
Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 1 και άρθρο 9 παρ. 2 του Ν.2716/99 τα οικοτροφεία – ξενώνες – προστατευμένα διαμερίσματα είναι Μονάδες Ψυχικής Υγείας (ΜΨΥ), Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (ΜΨΑ) και αποτελούν Στεγαστικές Δομές για ενήλικες, παιδιά ή εφήβους.
Σύμφωνα με το άρθρο 11 του Ν.2716/99 επιτρέπεται η ίδρυση και λειτουργία Προστατευμένων Διαμερισμάτων, Οικοτροφείων, Ξενώνων από φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα.
Σύμφωνα με εγκύκλιο ΑΠ Γ3α,β_Γ.Π.οικ.131_4-1-2021. Η διαδικασία μετάβασης των ασθενών σε Μ.Ψ.Α. εποπτεύεται και συντονίζεται από τις Υγειονομικές Περιφέρειες (Υ.ΠΕ.) από τους Διαχειριστές Κενών Θέσεων – Επιτροπές Διαχείρισης της Μετάβασης.
- ΞΕΝΩΝΕΣ
Σύμφωνα με το άρθρο 3 της ΥΑ Α3α//2000 (ΥΑ Α3α/οικ. {876 ΦΕΚ Β 661 2000) ο ξενώνας φιλοξενεί άτομα με σοβαρές ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα για διαβίωση, θεραπεία και υποστήριξη (παρ.1). Ειδικότερα, τα Οικοτροφεία και οι Ξενώνες αναπτύσσουν δραστηριότητες Κοινωνικής Αποκατάστασης και συμμετέχουν από κοινού με άλλα νομικά πρόσωπα της περιοχής τους σε δραστηριότητες πολιτιστικές και εκπαιδευτικές, καθώς και κοινωνικής και επαγγελματικής επανένταξης (άρθρο 9 παρ.3 του Ν.2716/1999). Οι ξενώνες ανάλογα με το χώρο εγκατάστασής τους χωρίζονται σε ενδονοσοκομειακούς και εξωνοσοκομειακούς (παρ. 3 άρθρο 3 της ΥΑ Α3α//2000) ενώ σύμφωνα με το άρθρο 11 του Ν.2716/1999 επιτρέπεται η λειτουργία Ξενώνων και Οικοτροφείων από νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Το πλαίσιο και ο καθορισμός κριτηρίων για έγκριση σκοπιμότητας και άδεια λειτουργίας καθορίζεται από την Υπ. Απόφαση Α4β/Γ.Π./οικ.63439/2017 όπως ισχύει.
Οι Ξενώνες και τα Οικοτροφεία Παιδιών ή Εφήβων προσφέρουν θεραπευτικό περιβάλλον μακριά από την οικογένεια, όταν αυτό επιβάλλεται από τις συνθήκες θεραπείας τους και εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα, κατά την περίοδο εκείνη, τα άτομα αυτά να ενταχθούν σε Φιλοξενούσες Οικογένειες (άρθρο 6).
- ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΑ
Σύμφωνα με το άρθρο 4 της ΥΑ Α3α//2000 (ΥΑ Α3α/οικ{876 ΦΕΚ Β 661 2000) στο Οικοτροφείο φιλοξενούνται για διαβίωση, θεραπεία και υποστήριξη άτομα με σοβαρές ψυχικές διαταραχές με σκοπό να διασφαλισθεί η παραμονή τους στην κοινότητα και η συνέχιση των σχέσεων των ατόμων αυτών με τη ζωή και τη δράση της τοπικής κοινωνίας.
- ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΜΕΝΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ
Σύμφωνα με το άρθρο 5 της ΥΑ Α3α//2000 (ΥΑ Α3α/οικ. {876 ΦΕΚ Β 661 2000) το προστατευμένο διαμέρισμα είναι χώρος στέγασης σε πολυκατοικίες ή μονοκατοικίες, ατόμων με ψυχικές διαταραχές τα οποία έχουν αυξημένες αλλά όχι πλήρεις ικανότητες αυτοφροντίδας και αυτοεξυπηρέτησης. Ο αριθμός των ατόμων που διαμένουν στα προστατευμένα διαμερίσματα δεν υπερβαίνει τα έξι. Έχει σκοπό την επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής ανεξαρτησίας, αυτονομίας και αποτελεσματικότητάς τους, ώστε να λειτουργήσουν στην κοινότητα με επιτυχία και στόχο την πλήρη αυτόνομη διαβίωση.
Μονάδα Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας
Τα ΚΗ σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 1 και 11 του Ν. 2716/1999 είναι Μονάδες Ψυχικής Υγείας (ΜΨΥ).
Σύμφωνα με το άρθρο 4 της ΥΑ Υ5β/Γ.Π.οικ.156618 ΦΕΚ Β 2444 2009 τα Κέντρα Ημέρας απευθύνονται σε Παιδιά, εφήβους, ενήλικες και ηλικιωμένους με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού και τις Οικογένειες των άμεσα επωφελούμενων, τις οποίες εντάσσουν στις παρεμβάσεις τους, είτε ως αποδέκτες των υπηρεσιών τους (ιδιαίτερα με στόχο τη μείωση της επιβάρυνσης τους) είτε ως θεραπευτικούς και αποκαταστασιακούς πόρους.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον ΟΔΗΓΟ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΗΜΕΡΑΣ για άτομα με ΔΑΦ (εδάφιο 6) τα ΚΗ παρέχουν υπηρεσίες και προγράμματα:
- Διάγνωσης/ Αξιολόγησης /Θεραπευτικού σχεδιασμού / Εκτίμησης οικογένειας και συνθηκών περιβάλλοντος
- Σχεδιασμού εξατομικευμένου προγράμματος αντιμετώπισης και παρακολούθησης της πορείας του ατόμου
- Παροχής εκπαιδευτικών και θεραπευτικών προγραμμάτων και εξειδικευμένα πρώιμης παρέμβασης για νήπια με ΔΑΦ
- Συμβουλευτικής υποστήριξης και εκπαίδευσης των μελών της οικογένειας στο Κέντρο Ημέρας ή και στο σπίτι
- Προετοιμασίας για Ένταξη σε εκπαιδευτικό/εργασιακό πλαίσιο (ανάλογα με την ηλικία του ωφελουμένου)
- Διασυνδετικής συνεργασίας με άλλους φορείς των τομέων Υγείας, Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Παιδείας και Ειδικής Αγωγής.
Σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 2 του Ν.2716/1999 φορείς ίδρυσης και λειτουργίας ΚΗ μπορεί να είναι κλινικές και τμήματα των Γενικών, Ψυχιατρικών, Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων, Κλινικών ή Μονάδων Τμημάτων ή Σχολών Επιστημών Υγείας των (Α.Ε.Ι.), που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία.
Επίσης σύμφωνα με το άρθρο 11 του Ν.2716/1999 φορείς ίδρυσης και λειτουργίας ΚΗ μπορεί να είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα. Το πλαίσιο και ο καθορισμός κριτηρίων για έγκριση σκοπιμότητας και άδεια λειτουργίας καθορίζεται από την Υπ. Απόφαση Α4β/Γ.Π./οικ.63439/2017 όπως ισχύει.
8.ΚΙΝΗΤΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Μονάδα Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας
Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 1 και το άρθρο 7 παρ. 1 & 2 του Ν. 2716/1999 οι Κινητές Μονάδες είναι Μονάδες Ψυχικής Υγείας (ΜΨΥ) και παρέχουν υπηρεσίες πρόληψης, θεραπείας, νοσηλείας ή ειδικής φροντίδας ως μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας ψυχικής υγείας ή και κατ’ οίκον σε άτομα που διαβιούν σε απομακρυσμένες περιοχές και είτε δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε εξωτερικό ιατρείο δημόσιου ψυχιατρικού ή γενικού νοσοκομείου ή Κέντρου Ψυχικής Υγείας είτε δεν υπάρχουν καθόλου αντίστοιχες υπηρεσίες στον Τομέα Ψυχικής Υγείας της περιοχής.
Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ. 1 του Ν.2716/1999 ιδρύονται και λειτουργούν ως μονάδες Πανεπιστημιακών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων, των Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων Ψυχικής Υγείας και των Πανεπιστημιακών Μονάδων που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία και των Κέντρων Ψυχικής Υγείας και Ιατροπαιδαγωγικών Κέντρων (ΚοΚεΨΥΠΕ) (βλ. Ν.Β. ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ 4.1.a,b,c).
Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 11 του Ν.2716/1999 φορείς ίδρυσης και λειτουργίας Κινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας μπορεί να είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Το πλαίσιο και ο καθορισμός κριτηρίων για έγκριση σκοπιμότητας και άδεια λειτουργίας καθορίζεται από την Υπ. Απόφαση Α4β/Γ.Π./οικ.63439/2017 όπως ισχύει.
9.ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ (ΚΟΙΣΠΕ)
Μονάδα Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας / Φορέας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας
Σύμφωνα με το άρθρο 12 του Ν. 2716/99 και το άρθρο 3 παρ. 1β του Ν. 4430/2016 οι Κοι.Σ.Π.Ε. είναι ΝΠΙΔ με περιορισμένη ευθύνη των μελών τους, έχουν εμπορική ιδιότητα, αποτελούν Μονάδες Ψυχικής Υγείας και είναι «Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας» που αποβλέπουν στην κοινωνικά οικονομική ενσωμάτωση και επαγγελματική ένταξη των ατόμων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα και συμβάλλουν στη θεραπεία τους και στην κατά το δυνατόν οικονομική τους αυτάρκεια.
Σύμφωνα με το άρθρο 12 παρ. 2 του Ν. 2716/99 αναπτύσσουν οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα, ιδρύουν και διατηρούν καταστήματα πώλησης και υποκαταστήματα οπουδήποτε, συμμετέχουν σε επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και σε αναπτυξιακά προγράμματα, σε κοινοπραξίες με άλλες επιχειρήσεις και εταιρείες.
Η μέριμνα για την ανάπτυξή τους και η εποπτεία τους ανήκουν στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας και ασκούνται μέσω της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας.
Έχουν έδρα τους το δήμο στον οποίο εδρεύει η διοίκησή τους και σε κάθε Τομέα Ψυχικής Υγείας (Το.Ψ.Υ.) Αττικής και Θεσσαλονίκης συστήνεται και λειτουργεί αποκλειστικά ένας Κοι.Σ.Π.Ε. Στους υπόλοιπους Το.Ψ.Υ. που περιλαμβάνουν περισσότερες από μία Περιφερειακές Ενότητες δύναται να συστήνεται και να λειτουργεί ένας Κοι.Σ.Π.Ε. ανά Περιφερειακή Ενότητα.
10.ΑΛΛΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 2 του Ν.2716/99 οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας λειτουργούν, με βάση τις αρχές της τομεοποίησης και της κοινοτικής ψυχιατρικής, της προτεραιότητας της πρωτοβάθμιας φροντίδας, της εξωνοσοκομειακής περίθαλψης, της αποϊδρυματοποίησης, της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης, της συνέχειας της ψυχιατρικής φροντίδας, καθώς και της πληροφόρησης και εθελοντικής αρωγής της κοινότητας στην προαγωγή της ψυχικής υγείας.
Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 1, οι Υγειονομικές Περιφέρειες διαιρούνται σε Τομείς Ψυχικής Υγείας (Το. Ψ.Υ.), με κριτήρια γεωγραφικά και πληθυσμιακά, στους οποίους εντάσσονται Μονάδες Ψυχικής Υγείας (Μ.Ψ.Υ).
Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 1 Μονάδες Ψυχικής Υγείας (Μ.Ψ.Υ.) είναι και :
α) Τα Πολυδύναμα Ψυχιατρικά Ιατρεία, τα Πολυδύναμα Ιατροπαιδαγωγικά Ιατρεία, τα Ψυχιατρικά Τμήματα Ενηλίκων ή Παιδιών και Εφήβων Γενικών Νομαρχιακών ή Περιφερειακών Νοσοκομείων, οι Πανεπιστημιακές Ψυχιατρικές Κλινικές Ενηλίκων ή Παιδιών και Εφήβων, τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, τα Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα Ψυχικής Υγείας και οι Πανεπιστημιακές Μονάδες που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία, τα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία ή Παιδοψυχιατρικά Νοσοκομεία
β) Τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας (Κ.Ψ.Υ.)
γ)Τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα (Κο.Κε.Ψ.Υ.Π.Ε.)
δ) τα Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης ( Κέντρα Ημέρας, Νοσοκομεία Ημέρας και Κέντρα Παρέμβασης στην Κρίση για ενήλικες, Παιδιά ή Εφήβους, του άρθρου 8 παρ. 1 & 2)
ε) Οι Ιδιωτικές Ψυχιατρικές Κλινικές
Οι ανωτέρω ΜΨΥ παρουσιάζονται στο πεδίο ΣΥΝΟΨΗ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΝΒ – 4. ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ.
11.ΚΕΝΤΡΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ
ΝΠΔΔ με υπαγόμενες αποκεντρωμένες υπηρεσίες (παραρτήματα) Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Σύμφωνα με το άρθρο 9 του Ν. 4109/2013 τα ΚΕΝΤΡΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ είναι ΝΠΔΔ τα οποία τελούν υπό την εποπτεία του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλειας και Πρόνοιας, εδρεύουν κατά βάση στην αντίστοιχη έδρα κάθε Περιφέρειας και στην επωνυμία τους προστίθεται εκείνη της αντίστοιχης περιφέρειας, (ήτοι «ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ…»). Σε αυτά εντάσσονται ως αποκεντρωμένες υπηρεσίες (παραρτήματα) οι Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας (Μ.Κ.Φ.) του Ν.3106/2003 όπως Θεραπευτήρια Χρονίων Παθήσεων, Κέντρα Παιδικής Μέριμνας, Κέντρα Εκπαίδευσης Κοινωνικής Υποστήριξης και Κατάρτισης Ατόμων με Αναπηρίες (ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ), Κέντρα Περίθαλψης Παιδιών, Κέντρα Αποθεραπείας – Φυσικής και Κοινωνικής Αποκατάστασης, Ιδρύματα Κοινωνικής Πρόνοιας, Κέντρα Προστασίας Ατόμων με Αναπηρίες, Κέντρο Στήριξης Αυτιστικών Ατόμων κ.ά.
Σύμφωνα με την παρ. 4 διοικούνται από Διοικητικά Συμβούλια επτά (7) έως έντεκα (11) μελών με τριετή θητεία.
Σύμφωνα με τα άρθρα 3 και 5 του Ν. 4837 _ 2021_ΦΕΚ 178_1-10-2021 σε κάθε Φορέα Παιδικής Προστασίας ορίζεται Υπεύθυνος Προστασίας Ανηλίκων, ο οποίος αναλαμβάνει τη συγκέντρωση και καταγραφή των αναφορών περιστατικών κακοποίησης ανηλίκων, τη διαβίβασή τους στον αρμόδιο Εισαγγελέα ή στην πλησιέστερη αστυνομική αρχή ή δυνητικά στις Κοινωνικές Υπηρεσίες των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, καθώς και τη χωρίς χρονοτριβή παράλληλη ενημέρωση της διοίκησης του φορέα.
