9. ΕΡΓΑΣΙΑ / ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ

1. Επαγγελματική κατάρτιση

Βασικοί φορείς που παρέχουν επαγγελματική εκπαίδευση στα ΑμεΑ στο πλαίσιο της Δευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης είναι τα ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ., τα ΕΕΕΕΚ και στο πλαίσιο τόσο της μεταγυμνασιακής Δευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης όσο και της  Μεταδευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης είναι οι εκπαιδευτικές δομές του ΟΑΕΔ δηλαδή η Σχολή Επαγγελματικής Κατάρτισης Ατόμων με Αναπηρία Αθηνών και το Εκπαιδευτικό Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΕΚΕΚ) ΑμεΑ Θεσσαλονίκης. Επίσης στο πλαίσιο της Μεταδευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης είναι  το Μεταλυκειακό Έτος Τάξη Μαθητείας των ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ. και τα ΔΙΕΚ Ειδικής Αγωγής.

 

a) Δευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση

Σύμφωνα με το άρθρο 48 παρ. 4 του Νόμου 4415/2016 και το άρθρο 8 Ν.3699/2008, τα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια-Λύκεια (ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ.) υπάγονται στη Δευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση. Στα ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ. εγγράφονται μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες έως το 16ο έτος της ηλικίας τους, κατόπιν εισήγησης του αρμόδιου ΚΕΣΥ, με απώτερο στόχο να οδηγηθούν σε μεταλυκειακές δομές εκπαίδευσης και σε ανεξάρτητη ή εποπτευόμενη εργασία.

Σύμφωνα με το άρθρο 48 παρ. 4 του Νόμου 4415/2016 και το άρθρο 8 ν. 3699/2008, τα Ειδικά Εργαστήρια Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΕΕΚ) αποτελούν επίσης σχολικές μονάδες δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης, με στόχο την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση μαθητών που αντιμετωπίζουν πρόσθετες δυσκολίες στην παρακολούθηση ακαδημαϊκού προγράμματος του Γυμνασίου, γενικού ή ειδικού, ή και του Γυμνασίου ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ. Στα ΕΕΕΕΚ εγγράφονται απόφοιτοι δημοτικών σχολείων γενικής ή ειδικής εκπαίδευσης, έως και το 16ο έτος της ηλικίας τους, κατόπιν εισήγησης του αρμόδιου ΚΕΣΥ.

Ο ΟΑΕΔ διαθέτει δύο (2) εκπαιδευτικές δομές, με απώτερο στόχο την επαγγελματική κατάρτιση άνεργων ατόμων με αναπηρία απόφοιτων υποχρεωτικής εκπαίδευσης δηλαδή με απολυτήριο τριταξίου γυμνασίου, τη διεύρυνση των δεξιοτήτων τους και την προετοιμασία τους για την ένταξη στην αγορά εργασίας: τη Σχολή Επαγγελματικής Κατάρτισης Ατόμων με Αναπηρία Αθηνών που λειτουργεί σύμφωνα με την Απόφαση Δ.Σ. 1674/33/22-06-2016), Απόφαση ΟΑΕΔ παρ. 3 με Α Π 35032 / 17-06-2021 και το Εκπαιδευτικό Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΕΚΕΚ) ΑμεΑ Θεσσαλονίκης που λειτουργεί σύμφωνα με την ΥΑ 92100/31/12/2018/ΦΕΚ 6107/2018, (βλ. παρακάτω b. Μεταδευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση/Προγράμματα ΟΑΕΔ).

 

 

b) Μεταδευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση/Προγράμματα ΟΑΕΔ

  • Το Μεταλυκειακό Έτος Τάξη Μαθητείας σύμφωνα με το Ν.4763/2020/ΦΕΚ Α 254/21.12.2020 εντάσσεται στη Μεταδευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση/Κατάρτιση. Σύμφωνα με την παρ.1 του άρθρου 36 σε αυτό εγγράφονται κάτοχοι απολυτηρίου Επαγγελματικού Λυκείου (ΕΠΑ.Λ.) και ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ. και σύμφωνα με την παρ.2 εφαρμόζονται: α) Εργαστηριακό Μάθημα Ειδικότητας στη σχολική Μονάδα και β) Πρόγραμμα Μάθησης σε εργασιακό χώρο, διάρκειας οκτώ (8) ωρών την ημέρα.

Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 35 σκοπός του Μεταλυκειακού έτους Τάξης Μαθητείας είναι: α) η παροχή υπηρεσιών αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης, β) η αναβάθμιση των επαγγελματικών προσόντων των αποφοίτων γ) η ενίσχυση των ευκαιριών ένταξης στην αγορά εργασίας.

 

  • Τα Δημόσια Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Δ.Ι.Ε.Κ.) σύμφωνα με την ΥΑ 5954/2014/ΦΕΚ 1807/2-7-2014 εντάσσονται στη Μεταδευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση. Τα ΔΙΕΚ Ειδικής Αγωγής που λειτουργούν προς το παρόν απευθύνονται μόνο σε σπουδαστές με αισθητηριακές αναπηρίες (κώφωση, βαρηκοΐα, οπτική αναπηρία).

 

Ο ΟΑΕΔ που σύμφωνα με τον Ν. 4921/2022 μετονομάσθηκε σε Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης διαθέτει δύο (2) εκπαιδευτικές δομές, με απώτερο στόχο την επαγγελματική κατάρτιση άνεργων ατόμων με αναπηρία, τη διεύρυνση των δεξιοτήτων τους και την προετοιμασία τους για την ένταξη στην αγορά εργασίας: τη Σχολή Επαγγελματικής Κατάρτισης Ατόμων με Αναπηρία Αθηνών και το Εκπαιδευτικό Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΕΚΕΚ) ΑμεΑ Θεσσαλονίκης.

Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 1 τα προγράμματα της Σχολής Επαγγελματικής Κατάρτισης Ατόμων με Αναπηρία Αθηνών απευθύνονται: Σε άτομα και με Ψυχικές παθήσεις, με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω, ηλικίας 18-58 ετών. Σύμφωνα με τα άρθρα 5 & 12 του Κανονισμού Λειτουργίας Σχολής ΑΜΕΑ Αθηνών (Απόφαση Δ.Σ. 1674/33/22-06-2016) η φοίτηση διαρκεί δυο σχολικά έτη (1.800 ώρες εκπαίδευσης) και είναι επιδοτούμενη.

Σύμφωνα με την ΥΑ 92100/31/12/2018/ΦΕΚ 6107/2018 «Απόφαση για την Ίδρυση του Ε.Κ.Ε.Κ.» στο ΕKEK AμεΑ Θεσσαλονίκης λειτουργούν: α) Τμήματα Επαγγελματικής Κατάρτισης Εκπαιδεύσιμων, με (4)  έτη φοίτησης, β) Τμήματα Επαγγελματικής Αγωγής Ασκήσιμων, με (5) έτη φοίτησης, γ) Κέντρα Προστατευμένης Εργασίας (ΚΕΠΕ). Τα ΚΕΠΕ προσφέρουν προστατευμένη μορφή εργασίας σε όλους τους απόφοιτους, εφόσον έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς τη φοίτησή τους για τις αντίστοιχες θέσεις εργασίας. Όλοι οι καταρτιζόμενοι μετά την αποφοίτησή τους δύνανται να απασχοληθούν στο ΚΕΠΕ. Στους καταρτιζόμενους όλων των κατηγοριών, καταβάλλεται ημερήσιο επίδομα πέντε (5) ευρώ, για κάθε μέρα κατάρτισης. Οι σπουδαστές που συμμετέχουν στα Κέντρα Προστατευμένης Εργασίας (ΚΕΠΕ) αμείβονται με επίδομα, το οποίο ισούται με το 40% του μισθού του ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτός ορίζεται κάθε φορά.

 

2. Επαγγελματική απασχόληση

 

a)Προγράμματα επιδοτούμενης εργασίας ΟΑΕΔ (σύμφωνα με τον Ν. 4921/2022 μετονομάσθηκε σε Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης)

Σύμφωνα με την ΚΥΑ 38839/838/22-08-2017 (ΦΕΚ Β’ 2963), (με τις  περιεχόμενες τροποποιήσεις στο κείμενό του, από τις  υπ’ αρ. 2551/43/17-01-2019 (Β’ 66), υπ’ αρ. 27354/622/6-07-2020 (Β’ 2800) και υπ’ αρ. 52170/1317/5-03-2021 (Β’ 899) αποφάσεις), ο  ΟΑΕΔ υλοποιεί στοχευμένο πρόγραμμα επιχορήγησης σε ιδιωτικές και δημόσιες επιχειρήσεις, καθώς και σε επιχειρήσεις των Δήμων και των Περιφερειών.  Η διάρκεια της επιδοτούμενης απασχόλησης είναι 12μηνη, με δυνατότητα επέκτασης για επιπλέον 12 μήνες. Μέσω του εν λόγω προγράμματος, ο ΟΑΕΔ παρέχει ισχυρά κίνητρα για την πρόσληψη ανέργων Ευπαθών Κοινωνικά Ομάδων και είναι συνοπτικά τα ακόλουθα:

-Επιχορήγηση νέας θέσης εργασίας στο 90% του συνολικού κόστους.

-Η Επιχορήγηση είναι χωρίς δέσμευση απασχόλησης μετά τη λήξη της επιχορήγησης.

-Δυνατότητα πρόσληψης ανέργων ΑμεΑ από Δημόσιες επιχειρήσεις, φορείς και οργανισμούς που ασκούν οικονομική δραστηριότητα και από Επιχειρήσεις των Δήμων και των Περιφερειών.

-Επιπλέον Πρόγραμμα Εργονομικής Διευθέτησης του χώρου εργασίας σε ποσοστό 90% του κόστους της απαιτούμενης δαπάνης.

Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 2α της ΚΥΑ 38839/838/22-08-2017 οι ωφελούμενοι -άτομα με Δικαιοπρακτική Ικανότητα-πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων των Υπηρεσιών του ΟΑΕΔ. Σύμφωνα δε με την εγκύκλιο του ΟΑΕΔ με ΑΠ 144704-15/12/2021 είναι δυνατή η εγγραφή στο μητρώο ανέργων ΑμεΑ  του ΟΑΕΔ (και συνεπώς η δυνατότητα επιδοτούμενης πρόσληψής τους) των ατόμων με ψυχική πάθηση ακόμα και στην περίπτωση που στο πιστοποιητικό αναπηρίας τους αναφέρεται ανικανότητα για κάθε βιοποριστική εργασία, με την προϋπόθεση να προσκομίσουν γνωμάτευση μονάδας ψυχικής υγείας, ότι η απασχόληση ενδείκνυται για λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και επανένταξης. (βλ. ΝΒ 9.4 Απασχόληση λόγω ψυχικών παθήσεων).

 

 

 

b)Προστατευμένη Απασχόληση

Προστατευμένη Απασχόληση είναι η Ομαδική εργασία σε εργαστήρια σχεδιασμένα για ΑμεΑ. Τέτοια εργαστήρια είναι τα:

             

  • Προστατευμένα εργαστήρια

Σύμφωνα με το άρθρο 21 του Ν.3329/2005 στα Προστατευμένα Εργαστήρια παρέχονται υπηρεσίες εκμάθησης επαγγελματικών δεξιοτήτων με σκοπό την αυτονομία, την κοινωνική επανένταξη και την επαγγελματική αποκατάσταση ΑμεΑ.

Κατά βάση είναι εργασιακοί χώροι στους οποίους εργάζονται άτομα με σοβαρές δυσκολίες, των οποίων η επαγγελματική αποκατάσταση στην ελεύθερη αγορά θεωρείται αδύνατη. Απασχολούνται σε εργασίες προσαρμοσμένες προς τις δυνατότητές τους. Τα προϊόντα των εργαστηρίων διατίθενται στην αγορά και αποφέρουν έσοδα, τα οποία όμως, είναι ανεπαρκή για την κάλυψη μισθών – ασφάλισης και αποκλείουν την ύπαρξη πλεονάσματος.

Σύμφωνα με το Ν.2646/1998 άρθρο 17 παρ. 3 στα Προστατευόμενα Εργαστήρια τουλάχιστον τα τρία πέμπτα (3/5) των απασχολούμενων είναι ΑμεΑ, ανεξαρτήτως αν λαμβάνουν σύνταξη από αποθανόντα γονέα ή προνοιακό επίδομα. Τα άτομα αυτά εντάσσονται ως απασχολούμενοι, εφόσον έχουν συμπληρώσει το 20ό έτος της ηλικίας τους και έχουν παρακολουθήσει τουλάχιστον διετές πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης.

Σύμφωνα με το άρθρο 21 του Ν.3329/2005  Προστατευόμενα Εργαστήρια δύνανται να λειτουργούν οι Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας και φυσικά ή νομικά πρόσωπα, δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα.

Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας (σύμφωνα με το Ν.2646 /1998 άρθρο 17 παρ. 2) είναι τα ΝΠΔΔ και οι ειδικώς πιστοποιημένοι φορείς που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας δηλαδή τα ΝΠΙΔ (άρθρο 5 παρ. 8α)  μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (κοινωφελή ιδρύματα, φιλανθρωπικά σωματεία, μη κυβερνητικές οργανώσεις κ.ο.κ.).

 

  • Ειδικά Παραγωγικά Κέντρα

Σύμφωνα με το άρθρο 14 του Ν.1836/89, στα Παραγωγικά Ειδικά Κέντρα απασχολούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του α΄ εδαφίου της παραγρ. 4 του άρθρου 1 του Ν.1648/1986, ΑμεΑ ηλικίας 15-65 ετών, που έχουν περιορισμένες δυνατότητες για επαγγελματική απασχόληση από οποιαδήποτε χρόνια σωματική ή πνευματική ή ψυχική πάθηση ή βλάβη, εφ’ όσον είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα αναπήρων του ΟΑΕΔ με ποσοστό αναπηρίας 40% τουλάχιστον.

 

  • Κέντρα Προστατευμένης Εργασίας (Κ.Ε.Π.Ε.)

Σύμφωνα με το άρθρο 6 της Απόφασης ΟΑΕΔ 92100 (ΦΕΚ Β 6107/31.12.2018) στόχος των (Κ.Ε.Π.Ε.) είναι μέσω προστατευμένης υποστηρικτικής μορφής εργασίας, η απόκτηση επαγγελματικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων, η εργασιακή ένταξη στην αγορά εργασίας, η απόκτηση εργασιακής συνείδησης και εμπειρίας. Παράλληλα, παρέχονται επαγγελματικός προσανατολισμός και σύνδεση/διαμεσολάβηση με εργοδοτικούς φορείς καθώς και συμβουλευτική για τη δημιουργία εταιρικών σχημάτων και ατομικών και επιχειρηματικών δράσεων.

 

Τα προγράμματα περιλαμβάνουν την κατασκευή, επισκευή προϊόντων ή την παροχή υπηρεσιών, πραγματοποιούνται κυρίως στα εργαστήρια του Κέντρου με την εποπτεία και καθοδήγηση των εκπαιδευτικών αλλά και σε συνεργαζόμενες επιχειρήσεις και φορείς του ιδιωτικού η δημοσίου τομέα.

 

Οι σπουδαστές που συμμετέχουν στο Προστατευτικό – Υποστηρικτικό Κέντρο Εργασίας (Π.Υ.Κ.Ε.) αμείβονται με επίδομα το οποίο ισούται με το 40% του μισθού του ανειδίκευτου εργάτη, συμπεριλαμβανομένης της ιατροφαρμακευτικής ασφάλισης.

 

 

 

c)Υποστηριζόμενη εργασία

Σύμφωνα με το έγγραφο «EUSE (2005): Ευρωπαϊκή Ένωση Υποστηριζόμενης Εργασίας – Πληροφοριακό έντυπο και πρότυπα ποιότητας» υποστηριζόμενη εργασία είναι «η παροχή υποστήριξης σε άτομα με αναπηρίες ή άλλες μειονεκτούσες ομάδες ώστε να διασφαλίζουν και να διατηρούν αμειβόμενη απασχόληση στην ανοικτή αγορά εργασίας».

Σύμφωνα με το Άρθρο 70 Ν. 4997_2022 θεσπίζεται  Πιλοτικό πρόγραμμα για πρόσωπα στο φάσμα του αυτισμού που συνίσταται ιδίως: α) στην υποστήριξη των ωφελούμενων κατά τη διαδικασία  εύρεσης εργασίας, β) στην καθοδήγηση των υποψήφιων εργοδοτών κατά τη διαμόρφωση του εργασιακού περιβάλλοντος, γ) στην υποστήριξη των ωφελούμενων, του εργοδότη και του εργασιακού περιβάλλοντος κατά το διάστημα απασχόλησης των ωφελούμενων και δ) στην κάλυψη μισθολογικού και μη μισθολογικού εργοδοτικού κόστους, συμπεριλαμβανομένων των εύλογων προσαρμογών στις υποδομές Σύμφωνα με την παρ.2. Η υποστήριξη και καθοδήγηση παρέχεται από ειδικά εκπαιδευμένους διαμεσολαβητές αυτοαπασχολούμενο διαμεσολαβητή είτε από διαμεσολαβητή που απασχολείται σε ειδικώς πιστοποιημένο φορέα του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Φροντίδας ή σε Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας και σύμφωνα με την  παρ.3. ωφελούμενοι είναι άτομα με διαταραχές αυτιστικού φάσματος, τα οποία έχουν καταχωρισθεί στο Ψηφιακό Μητρώο Ατόμων με Αναπηρία του άρθρου 105 του ν. 4961/2022 (Α’ 146). Επίσης σύμφωνα με την  παρ.4. η συμμετοχή στο πρόγραμμα της παρ. 1 δεν αποστερεί τον ωφελούμενο από τη λήψη αναπηρικών προνοιακών παροχών σε χρήμα που χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ.

Θεσμικά οργανωμένη μορφή Υποστηριζόμενης εργασίας είναι η εργασία ΑμεΑ στην ελεύθερη αγορά μέσα από μηχανισμούς Υποστηρικτικών Δομών. Τέτοιες είναι :

 

  • Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Ένταξης (ΚοινΣΕΠ ΕΝΤΑΞΗΣ)

(βλ. ΝΒ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 10.5)

 

Είναι Αστικός συνεταιρισμός / Φορέας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

Σύμφωνα με τα άρθρα 3 παρ.1α & 14 του Ν.4430/2016/ΦΕΚ 205/31-10-2016 οι Κοιν.Σ.Επ. είναι «Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας», αστικοί συνεταιρισμοί που έχουν ως καταστατικό σκοπό τη συλλογική και την κοινωνική ωφέλεια και διαθέτουν εκ του νόμου εμπορική ιδιότητα.

Ειδικότερα, μέσω των Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης Ευάλωτων Ομάδων (άρθρο 14 παρ. 2αα), όπου συμπεριλαμβάνονται υποχρεωτικά ως μέλη σε ποσοστό 30% κατ’ ελάχιστον ΑμεΑ, επιδιώκεται η οργάνωση οικονομικών/επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και η ένταξη στην οικονομική και κοινωνική ζωή των ατόμων που ανήκουν σε αυτές τις Ομάδες.

Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 3 στις Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης μπορούν επίσης να συμμετέχουν και να υποστηρίζουν τις δράσεις του Φορέα εθελοντές, μη μέλη, για τους οποίους σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 1 ο Φορέας δεν έχει ασφαλιστικές υποχρεώσεις.

Σύμφωνα με το Άρθρο 2 παρ. 1 του Ν. 1667/1986 Μέλη του συνεταιρισμού μπορούν να γίνουν ενήλικοι εφ` όσον δεν τελούν υπό απαγόρευση ή δικαστική αντίληψη και συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις του καταστατικού

 

 

  • Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης (ΚΟΙΣΠΕ)

(βλ. ΝΒ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 10.9)

 

Είναι Μονάδα Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας / Φορέας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

Σύμφωνα με το άρθρο 12 του  Ν. 2716/99 και το άρθρο 3 παρ. 1β του Ν. 4430/2016 οι Κοι.Σ.Π.Ε. είναι ΝΠΙΔ με περιορισμένη ευθύνη των μελών τους, έχουν εμπορική ιδιότητα, αποτελούν Μονάδες Ψυχικής Υγείας και είναι «Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας» που αποβλέπουν στην κοινωνικά οικονομική ενσωμάτωση και επαγγελματική ένταξη των ατόμων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα και συμβάλλουν στη θεραπεία τους και στην κατά το δυνατόν οικονομική τους αυτάρκεια.

Σύμφωνα με το άρθρο 12 παρ. 2 του Ν. 2716/99 αναπτύσσουν οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα, ιδρύουν και διατηρούν καταστήματα πώλησης και υποκαταστήματα οπουδήποτε, συμμετέχουν σε επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και σε αναπτυξιακά προγράμματα, σε κοινοπραξίες με άλλες επιχειρήσεις και εταιρείες.

Η μέριμνα για την ανάπτυξή τους και η εποπτεία τους ανήκουν στον Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας και ασκούνται μέσω της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας.

Έχουν έδρα τους το δήμο στον οποίο εδρεύει η διοίκησή τους και σε κάθε Τομέα Ψυχικής Υγείας (Το.Ψ.Υ.) Αττικής και Θεσσαλονίκης συστήνεται και λειτουργεί αποκλειστικά ένας Κοι.Σ.Π.Ε.. Στους υπόλοιπους Το.Ψ.Υ. που περιλαμβάνουν περισσότερες από μία Περιφερειακές Ενότητες δύναται να συστήνεται και να λειτουργεί ένας Κοι.Σ.Π.Ε. ανά Περιφερειακή Ενότητα.

Επίσης σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 12 μέλη των Κοι.Σ.Π.Ε. μπορούν να γίνουν :   α) Φυσικά πρόσωπα, ενήλικες ή ανήλικοι τουλάχιστον δεκαπέντε (15) ετών, οι οποίοι λόγω ψυχικής διαταραχής έχουν ανάγκη αποκατάστασης, χωρίς να απαιτείται να έχουν την ικανότητα για δικαιοπραξία, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του Αστικού Κώδικα και των νόμων Περί Συνεταιρισμών

 

3. Ειδικές εργασιακές ρυθμίσεις για άτομα με ΔΑΦ ή /και για μέλη της οικογένειάς τους

 

Διάσπαρτες ρυθμίσεις υπάρχουν για την εργασιακή απασχόληση για άτομα με ΔΑΦ ή/και για τα μέλη της οικογένειάς τους.

Ενδεικτικά αναφέρονται:

 

Α) Νομοθετικές ρυθμίσεις που προβλέπουν την κάλυψη θέσεων στο Δημόσιο Τομέα από ανέργους/ες ΑμεΑ τουλάχιστον 50% και των συγγενών τους, καθώς και την ποσόστωση από το σύνολο των προκηρυσσόμενων θέσεων.

 

Σε εφαρμογή των προστατευτικών διατάξεων των άρθρων 1 & 3 του Ν. 2643/1998 προβλέπεται για τους ανέργους των μητρώων του ΟΑΕΔ, που είναι ΑμεΑ τουλάχιστον 50% και των συγγενών τους, ο διορισμός τους χωρίς διαγωνισμό ή επιλογή, σε παρακρατούμενες εγκεκριμένες θέσεις σε δημόσιες υπηρεσίες, Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α. και Ν.Π.Ι.Δ. που προσλαμβάνουν προσωπικό μέσω Α.Σ.Ε.Π. Μετά την έκδοση σχετικής  Υπουργικής Απόφασης (τελευταία ΥΑ με  ΑΠ 52310/18-7-2021) του Υπ. Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων εκδίδονται και δημοσιεύονται προκηρύξεις για την πλήρωση εγκεκριμένων θέσεων ανά την επικράτεια, από τις κατά τόπους αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΑΕΔ (βλ. https://www.oaed.gr/idikes-koinonikes-omades?tab=enimerwseis-skhetikame-to-n264398&tab2=prokirykseis-2021-ghia-tin-plirosi-theseon-toy-arthroy-3toy-n264398&tab3=).

Οι παρακρατούμενες θέσεις για την απασχόληση ΑμεΑ και των συγγενών τους σύμφωνα με το Ν. 4765 ΦΕΚ Α 6/15.1.2021 είναι σε ποσοστό δώδεκα τοις εκατό (12%) από το σύνολο των προκηρυσσόμενων θέσεων μόνιμου προσωπικού και προσωπικού με σύμβαση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου σε δημόσιες υπηρεσίες, Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α. και Ν.Π.Ι.Δ. που προσλαμβάνουν προσωπικό μέσω Α.Σ.Ε.Π., για τα άτομα με αυτισμό με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) (άρθρο 6 παρ. 1) και σε  ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) για όσους έχουν τέκνο, αδελφό, σύζυγο ή γονέα  ΑμεΑ με αυτισμό (άρθρο 13 παρ. 1γ).

Όσον αφορά τη φυσική καταλληλότητα των υποψήφιων υπαλλήλων να ασκήσουν τα καθήκοντα της αντίστοιχης θέσης, σύμφωνα με το άρθρο 7 του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. του Ν.3528/2007 αυτή πιστοποιείται από τις αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές. Σημειώνεται ότι Ειδικές διατάξεις για το διορισμό ατόμων με αναπηρία δεν θίγονται. Σύμφωνα δε με τον «Πίνακα Χρόνιων Σωματικών ή Πνευματικών ή Ψυχικών Παθήσεων ή Βλαβών που ταυτόχρονα επιφέρουν περιορισμένες δυνατότητες για επαγγελματική απασχόληση, αποκλειστικά για τις ανάγκες του Ν.2643/1998 (Α΄220)» της  ΥΑ Φ. 80100/οικ. 41847/2496/ΦΕΚ 3451/Β/17-8-2018, οι Διαταραχές αυτιστικού φάσματος συμπεριλαμβάνονται στον πίνακα με τον κωδικό 11.9 του ΕΠΠΠΑ. Επισημαίνεται ότι κατά το άρθρο 8 παρ. 1δ του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. δεν διορίζονται υπάλληλοι όσοι τελούν υπό στερητική δικαστική συμπαράσταση (πλήρη ή μερική), υπό επικουρική δικαστική συμπαράσταση (πλήρη ή μερική) και υπό τις δύο αυτές καταστάσεις.

 

Β) Νομοθετικές ρυθμίσεις για θέματα αδειών/μειωμένου ωραρίου.

 

Στο Ν. 4808/21/ ΦΕΚ Α 101/19.6.2021, Μέρος ΙΙΙ, περιλαμβάνονται νομοθετικές ρυθμίσεις για θέματα αδειών των εργαζομένων, όπου καθορίζονται τα ελάχιστα όρια προστασίας των εργαζομένων.

Σύμφωνα με την με ΑΠ 47972/7-7-2021 Εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (ΑΔΑ: 6ΟΝΤ46ΜΤΛΚ-ΗΣΗ) και την Εγκύκλιο της Γ.Γ. του Δημοσίου Τομέα με ΑΠ ΔΙΔΑΔ/Φ.69/185/οικ.19379/8-10-21 οι διατάξεις του Ν.4808/21 έχουν εφαρμογή στους εργαζόμενους γονείς (φυσικούς, θετούς, ανάδοχους, καθώς και τις τεκμαιρόμενες μητέρες με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας) και στους φροντιστές, τόσο στον ιδιωτικό τομέα  όσο και στον δημόσιο τομέα χωρίς να θίγονται ευνοϊκότερες ρυθμίσεις που ισχύουν από τη νομοθεσία γι’ αυτούς.

Για την εφαρμογή των διατάξεων του Μέρους ΙΙΙ του ν.4808/2021 για τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα εκδόθηκε η αριθ. 47972/7-7-2021 εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (ΑΔΑ: 6ΟΝΤ46ΜΤΛΚ-ΗΣΗ), ενώ για τους Υπαλλήλους του Δημόσιου Τομέα εκδόθηκε η ΔΙΔΑΔ/Φ.69/185/οικ. 19379/8-10-2021 εγκύκλιος του Υπουργείου Εσωτερικών (ΑΔΑ: ΩΥΣΑ46ΜΤΛ-ΒΤΡ).

 

 

Ειδικότερα στον Ν. 4808/21 προβλέπεται:

 

Στο   ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ «ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΟΔΗΓΙΑΣ (ΕΕ) 2019/1158»

  1. Άρθρο 28 «Γονική άδεια»: Αιτήσεις γονέων με αναπηρία και γονέων παιδιών με αναπηρία, χορηγούνται με απόλυτη προτεραιότητα.
  2. Άρθρο 29 «Άδεια φροντιστή»: Φροντιστής θεωρείται ο εργαζόμενος που παρέχει προσωπική φροντίδα ή υποστήριξη σε συγγενή ή πρόσωπο, που κατοικεί στο ίδιο νοικοκυριό με αυτόν και που έχει ανάγκη σημαντικής φροντίδας ή υποστήριξης για σοβαρό ιατρικό λόγο. Για τη φροντίδα προσώπου (συζύγου, συντρόφου με σύμφωνο συμβίωσης, τέκνων φυσικών ή θετών, γονέων, αδελφών και συγγενών εξ αγχιστείας), δίνεται άδεια διάρκειας έως πέντε (5) εργάσιμων ημερών για κάθε ημερολογιακό έτος, άνευ αποδοχών σύμφωνα με την εγκύκλιο 47972/7-7-2021.
  3. Άρθρο 30 «Απουσία από την εργασία για λόγους ανωτέρας βίας»: Ο εργαζόμενος γονέας ή φροντιστής δικαιούται να απουσιάσει από την εργασία του, με αποδοχές, για λόγους ανωτέρας βίας που συνδέονται με επείγοντα οικογενειακά ζητήματα σε περίπτωση ασθένειας ή ατυχήματος.
  4. Άρθρο 31 «Ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας»: Θεσμοθετείται δικαίωμα για κάθε εργαζόμενο γονέα παιδιών ηλικίας έως δώδεκα (12) ετών ή φροντιστή να ζητά ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας για λόγους φροντίδας, όπως ιδίως, τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο εργασίας ή μερική απασχόληση.

 

Στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’ «ΑΔΕΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ»

  1. Άρθρο 38 « Άδεια παρακολούθησης σχολικής επίδοσης τέκνου»: Η άδεια χορηγείται και σε γονείς τέκνου με ειδικές ανάγκες, ανεξαρτήτως της ηλικίας του, που φοιτά σε δομή ειδικής εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας ή είναι ενταγμένο και παρακολουθεί προγράμματα σε Κέντρα Διημέρευσης Ημερήσιας Φροντίδας ατόμων με ειδικές ανάγκες (ΚΔ-ΗΦ ΑμεΑ), Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης ατόμων με ειδικές ανάγκες (κδαπ ΑμεΑ) και ειδικά εκπαιδευτήρια.
  2. Άρθρο 41 «Μειωμένο ωράριο γονέων παιδιών με αναπηρία»: Το δικαίωμα του γονέα ισχύει αυτοτελώς για κάθε παιδί. Οι γονείς που εργάζονται σε επιχείρηση ή εκμετάλλευση που απασχολεί τουλάχιστον πενήντα (50) άτομα και έχουν παιδιά με ψυχική αναπηρία, η οποία πιστοποιείται με ιατρική γνωμάτευση του ασφαλιστικού φορέα στον οποίο υπάγονται τα πρόσωπα αυτά, έχουν το αυτοτελές δικαίωμα για κάθε παιδί, να ζητήσουν τη μείωση του ωραρίου εργασίας τους κατά μία (1) ώρα την ημέρα, με ανάλογη περικοπή των αποδοχών τους.
  3. Άρθρο 42 «Άδεια λόγω ασθένειας παιδιού ή άλλου εξαρτώμενου μέλους»: Δίδεται Άδεια άνευ αποδοχών, έως έξι (6) εργάσιμες ημέρες κάθε ημερολογιακό έτος, σε περίπτωση ασθένειας εξαρτώμενων παιδιών ή άλλων μελών της οικογένειας, όπως αυτά προσδιορίζονται στην παρ. 2 β) Τα παιδιά άνω των δεκαέξι (16) ετών που έχουν αποδεδειγμένα ανάγκη από ειδική φροντίδα, για λόγους αναπηρίας, εφόσον οι γονείς έχουν την επιμέλειά τους. γ) Ο ή η σύζυγος, εφόσον για λόγους αναπηρίας δεν μπορεί να αυτοεξυπηρετηθεί. δ) Οι γονείς και οι άγαμοι αδελφοί και αδελφές που, για λόγους αναπηρίας δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν
  4. Άρθρο 43 «Άδεια λόγω σοβαρών νοσημάτων των παιδιών» : Ειδικότερα, στους εργαζόμενους γονείς για την αντιμετώπιση των αναγκών παιδιών ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, με αυτισμό χορηγείται ειδική γονική άδεια, διάρκειας δέκα (10) εργασίμων ημερών κατ’ έτος, με αποδοχές. Η άδεια αποτελεί δικαίωμα του κάθε γονέα, χορηγείται χωρίς άλλη προϋπόθεση, πέραν των σχετικών διευκολύνσεων που παρέχονται από άλλες διατάξεις στους εργαζόμενους γονείς για οικογενειακούς λόγους και αφού εξαντληθούν συναφή δικαιώματα με αποδοχές, πλην της ετήσιας κανονικής άδειας.

 

Διευκρινίζεται ότι για τους υπαλλήλους των φορέων του Δημοσίου που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του Υπαλληλικού Κώδικα, ή άλλων ειδικών διατάξεων, περιλαμβάνονται  ήδη ευνοϊκότερες ρυθμίσεις για  θέματα ειδικής άδειας και μειωμένου ωραρίου λόγω αναπηρίας. Ειδικότερα προβλέπεται σχετικά με:

  • ΑΔΕΙΑ ΛΟΓΩ ΣΟΒΑΡΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ, ΣΥΖΥΓΟΥ Ή ΤΩΝ ΤΕΚΝΩΝ ΤΟΥ ΥΠΑΛΛΗΛΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ. Σύμφωνα με την παρ. 1α και 5 του άρθρου 47 του Ν. 4674/2020 Υπάλληλοι ΙΔΑΧ που πάσχουν ή έχουν σύζυγο ή τέκνο που πάσχουν από Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή (Δ.Α.Δ.), εφόσον τα τέκνα είναι ανήλικα ή ενήλικα που δεν εργάζονται λόγω των παθήσεων αυτών, δικαιούνται ειδική άδεια με αποδοχές έως είκοσι δύο (22) εργάσιμες ημέρες τον χρόνο. Σε περίπτωση που για το ίδιο πάσχον πρόσωπο δικαιούχοι της άδειας είναι περισσότεροι του ενός υπάλληλοι, η ειδική άδεια με αποδοχές προσαυξάνεται κατ` ανώτατο όριο σε τριάντα δύο (32) εργάσιμες ημέρες τον χρόνο για το σύνολο των δικαιούχων υπαλλήλων αθροιστικά. Σύμφωνα με παρ. 7 για τους απασχολούμενους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου στο Δημόσιο η άδεια χορηγείται σε αναλογία με βάση τη διάρκεια της σύμβασης.
  • ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΩΡΑΡΙΟ ΣΕ ΥΠΑΛΛΗΛΟΥΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ. Σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 47 του Ν.4674/2020 η μείωση του ωραρίου εργασίας κατά μία (1) ώρα την ημέρα, για τακτικούς υπαλλήλους και υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και ΟΤΑ, που έχουν παιδιά (ανήλικα ή τα ενήλικα τέκνα που δεν εργάζονται λόγω της αναπηρίας, εφόσον η καθημερινή φροντίδα των προσώπων αυτών δεν παρέχεται από αρμόδια ιδρύματα και φορείς κοινωνικής πρόνοιας) με ψυχική αναπηρία σε ποσοστό 67% και άνω ή σύζυγο με αναπηρία 80% και άνω, τον οποίο συντηρεί και φροντίζει, γίνεται χωρίς ανάλογη περικοπή των αποδοχών τους. Σε περίπτωση που για κάθε υπάλληλο αντιστοιχούν περισσότερα από ένα πάσχοντα πρόσωπα, το ωράριο δεν μειώνεται αθροιστικά. Σε περίπτωση συνδικαιούχων υπαλλήλων καθορίζεται ποιος υπάλληλος θα κάνει χρήση του μειωμένου ωραρίου. Σύμφωνα με την Εγκύκλιο της Γ.Γ. του Δημοσίου Τομέα με ΑΠ ΔΙΔΑΔ/Φ.69/185/οικ.19379/8-10-21 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’ επισημαίνεται ότι οι διευκολύνσεις του μειωμένου ωραρίου και της ειδικής άδειας των είκοσι δύο (22) είναι αυτοτελείς και ο/η δικαιούχος υπάλληλος δύναται να κάνει χρήση αυτών ταυτόχρονα.Επίσης σύμφωνα με την  εγκύκλιο με ΑΠ ΔΙΔΑΔ/Φ.69/117/οικ.11102/ 28/5/2020 (ΚΕΦ Α ΠΑΡ. 11) όσον αφορά τη χορήγηση μειωμένου ωραρίου (ΕΙΔΙΚΑ  ΚΑΙ ΜΟΝΟ ) για σύζυγο με αναπηρία, προστίθεται, πέραν της προϋπόθεσης της συντήρησης αυτού και η προϋπόθεση της φροντίδας του, προκειμένου να διευκρινιστεί ότι η έννοια της συντήρησης σχετίζεται περισσότερο με την υποχρέωση καθημερινής επιμέλειας αυτού και όχι με την οικονομική του συντήρηση και για την απόδειξη της υποχρέωσης απαιτείται πιστοποιητικό από Κ.Ε.Π.Α., στο οποίο αναφέρεται ότι ο/η σύζυγος χρήζει βοήθειας άλλου προσώπου ή σχετική υπεύθυνη δήλωση του/ της υπαλλήλου ότι συντηρεί και φροντίζει τον/την σύζυγό του/ της που έχει ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.
  • ΕΙΔΙΚΗ ΑΔΕΙΑ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ λόγω νοσημάτων τέκνων και οικείων. Σύμφωνα με το άρθρο 21 της ΥΑ Φ.400/34/292616/Σ4753/2016 ΦΕΚ 2808/Β/6-9-2016 στους φυσικούς, θετούς ή ανάδοχους γονείς ανήλικου τέκνου ή σε όσους  έχουν σύζυγο ή προστατευόμενο μέλος ή την επιμέλεια με δικαστική απόφαση ατόμου που πάσχει από Χρόνιες ψυχικές διαταραχές (αυτισμός) χορηγείται ειδική άδεια, με αποδοχές, διάρκειας τριάντα (30) ημερών το χρόνο.
  • ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΩΡΑΡΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ. Σύμφωνα με το άρθρο 9 του Ν. 3257/2004 μειωμένο ωράριο εργασίας εφαρμόζεται στα μέλη  στρατιωτικού προσωπικού τα  οποία : α) έχουν ή επιμελούνται τέκνο ή σύζυγο με αναπηρία ή β) με δικαστική απόφαση έχουν την επιμέλεια ατόμου με αναπηρία ή  είναι ανάδοχοι γονείς ατόμου με αναπηρία.

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

Σύμφωνα με Άρθρο 2 παρ. 1 της ΥΑ Φ.454/11/229946 Σ.3662/ΦΕΚ 3267 Β 17-5-2023  όσοι ασκούν κατ’ αποκλειστικότητα την επιμέλεια ανήλικου τέκνου που είναι ΑμεΑ  ή ασκούν την επιμέλεια ενήλικου τέκνου κατόπιν δικαστικής απόφασης απαλλάσσονται από την εκτέλεση υπηρεσιών και από τη συμμετοχή τους σε ασκήσεις και έχουν δικαίωμα επιλογής του χρόνου εργασίας, σε περίπτωση εφαρμογής κυλιόμενου ωραρίου. Επίσης σύμφωνα με την παρ. 2. όσοι ασκούν την επιμέλεια ανήλικου τέκνου που είναι ΑμεΑ (σε περίπτωση που οι ασκούντες την επιμέλεια γονείς είναι και οι δύο στρατιωτικοί, τα ευεργετήματα απολαμβάνει ο ένας εκ των δύο, κατόπιν υποβολής σχετικής δήλωσης, εκτός εάν τα ανήλικα τέκνα τους είναι περισσότερα του ενός) και  όσοι ασκούν την επιμέλεια ατόμου που είναι ΑμεΑ, κατόπιν δικαστικής απόφασης εκτελούν μόνο υπηρεσίες που δεν απαιτούν διανυκτέρευση και απαλλάσσονται από τη συμμετοχή τους σε ασκήσεις και αποστολές, λαμβάνοντας υπόψη τη φύση των καθηκόντων τους και της άσκησης.

Σύμφωνα με το άρθρο 6 όσοι έχουν σύζυγο ΑμεΑ ή ασκούν την επιμέλεια ανήλικου τέκνου ΑμεΑ ή ενήλικου τέκνου κατόπιν δικαστικής απόφασης έχουν δικαίωμα κατ’ εξαίρεση στέγασης, κατ’ απόλυτη σειρά προτεραιότητας και ανεξαρτήτως μοριοδότησης για όσο διάστημα ισχύει η γνωμάτευση αναπηρίας.

Σύμφωνα με το άρθρο 7 όσοι έχουν σύζυγο ΑμεΑ είτε ασκούν την επιμέλεια ανήλικου τέκνου ΑμεΑ ή ενήλικου τέκνου κατόπιν δικαστικής απόφασης είτε είναι οι ίδιοι ΑμεΑ έχουν δικαίωμα κατ’ εξαίρεση παραθερισμού στα αντίστοιχα κέντρα των ΕΔ, κατά απόλυτη σειρά προτεραιότητας και ανεξαρτήτως μοριοδότησης.

 

 

Γ) Νομοθετικές ρυθμίσεις για θέματα τοποθετήσεων, αποσπάσεων, μεταθέσεων. Ειδικότερα :

 

  • Για τους εργαζόμενους στον Δημόσιο Τομέα σύμφωνα με την Εγκύκλιο ΔΙΔΑΔ/Φ.49Κ/ 810 /οικ.13420/21 και την παρ. 5 του άρθρου 7 του Ν.4440/2016, όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 27 του Ν.4807/2021 προβλέπεται η απόσπαση ή μετάταξη υπαλλήλου για αποδεδειγμένα ιδιαίτερους σοβαρούς λόγους υγείας του ιδίου, συζύγου ή συμβιούντος ή προσώπου με α’ βαθμό συγγένειας προς τον αιτούντα ή προσώπου του οποίου ο αιτών τελεί δικαστικός συμπαραστάτης εφόσον η καθημερινή φροντίδα του προσώπου αυτού δεν παρέχεται από αρμόδια ιδρύματα και φορείς κοινωνικής προστασίας. Επίσης σύμφωνα με την περ. α της παρ. 2 του άρθρου 4 του Ν.4440/2016, όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις της παρ. 2α του άρθρου 27 του Ν.4807/2021 δεν απαιτείται η συμπλήρωση διετίας από τον διορισμό για τους υπαλλήλους που αποσπώνται για ιδιαίτερα σοβαρούς λόγους υγείας σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 7. Ειδικότερα για τη διαδικασία αποσπάσεων, μετατάξεων, μεταθέσεων και μετακινήσεων του νοσηλευτικού, παραϊατρικού και λοιπού προσωπικού των Φορέων Παροχής Υπηρεσιών Υγείας των Δ.Υ.Πε. σύμφωνα με το άρθρο1 παρ. 4 για αποσπάσεις και το άρθρο 2 της ΥΑ  Α2β/Γ.Π.οικ.22225 / 2016/ΦΕΚ 839/Β/2016  «Μετατάξεις», στην παράγραφο 4 αναφέρεται ότι :«… Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται η μετάταξη για λόγους συνυπηρέτησης με σύζυγο, ένστολο ή μη, η μετάταξη σε παραμεθόριες περιοχές, η αμοιβαία μετάταξη, καθώς και η μετάταξη για λόγους υγείας του μετατασσόμενου, του/της συζύγου του, των τέκνων του, οι οποίοι αποδεικνύονται από σχετικές ιατρικές γνωματεύσεις, ακόμα και αν ο ενδιαφερόμενος υπάλληλος δεν έχει συμπληρώσει πενταετία από τον διορισμό ή από προηγούμενη μετάταξη ή μετάθεση. Επίσης σύμφωνα με το άρθρο 3 της ΥΑ «1. Οι αιτήσεις για μετάταξη υποβάλλονται στις οικείες Δ.Υ.ΠΕ. δύο (2) φορές το χρόνο, κάθε Μάρτιο και Οκτώβριο, από την πρώτη εργάσιμη έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των μηνών αυτών. Οι αιτήσεις μετάταξης που υποβάλλονται για λόγους υγείας του μετατασσόμενου υπαλλήλου, του/της συζύγου του και των τέκνων του, καθώς και για λόγους συνυπηρέτησης με σύζυγο, υποβάλλονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Σύμφωνα  δε με παρ. 5 άρθρο 35 του Ν. 4024/2011 (ΦΕΚ 226/τ. Α΄/2011)η μετάταξη υλοποιείται σε αντίστοιχη κενή οργανική θέση και στην περίπτωση που δεν υπάρχει, υλοποιείται με μεταφορά της θέσης του υπαλλήλου στις περιπτώσεις μετάταξης σε κλάδο / ειδικότητα της ίδιας ή ανώτερης κατηγορίας εντός του ίδιου φορέα.
  • Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την παρ. 1, άρθρο 12 του Ν. 3230/2004 μόνιμοι υπάλληλοι και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου υπάλληλοι γονείς ατόμων με αναπηρίες, τα οποία φοιτούν σε σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα μετεγγραφής σε άλλη σχολή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, η οποία εδρεύει στην πόλη όπου υπηρετεί ο γονέας, μπορούν να αποσπώνται σε δημόσιες υπηρεσίες, Ν.Π.Δ.Δ. και Ο. Τ .Α. α’ και β’ βαθμού, στις πόλεις όπου σπουδάζουν αυτά τα άτομα με αναπηρίες, για χρονικό διάστημα ίσο με το χρόνο φοίτησης και μέχρι δύο (2) το πολύ εξάμηνα μετά τη λήξη του.
  • Για τους νεοδιοριζόμενους εκπαιδευτικούς ή μέλη Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π. που ανήκουν στις ειδικές κατηγορίες μετάθεσης της παρ. 1 του άρθρου 13 του Π.Δ. 50/1996 (Α΄ 45) ή του άρθρου 8 του Π.Δ. 56/2001 (Α΄ 47) αντίστοιχα, καθώς και όσους έχουν, οι ίδιοι ή οι σύζυγοί τους, ποσοστό αναπηρίας 75% και άνω ανεξαρτήτως παθήσεως ή έχουν τέκνα με αναπηρία 67% και άνω, ανεξαρτήτως παθήσεως, υπάρχει η δυνατότητα να αποσπώνται (χωρίς να παραμείνουν στην περιοχή διορισμού τους για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δύο (2) σχολικών ετών), κατόπιν προσκόμισης πιστοποιητικού Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.). Τα έτη της απόσπασης δεν υπολογίζονται στα απαιτούμενα 2 έτη με τα οποία κατοχυρώνουν δικαίωμα μετάθεσης.

Σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 10α της Υ.Α 104627/ΓΔ5/10-08-2020, στις τοποθετήσεις των αναπληρωτών δεν λαμβάνεται υπόψη η αναπηρία του προστατευόμενου τέκνου-ατόμου με βαριά αναπηρία.

  • Για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 2 του Ν.3883 ΦΕΚ Α’ 167/24.9.2010 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 10 του Ν.4609/2019 στον τόπο της προτίμησής τους υπηρετούν, υποχρεωτικά, ύστερα από αναφορά τους, στελέχη που επιμελούνται τέκνο ή με δικαστική απόφαση τους έχει ανατεθεί η επιμέλεια ατόμου με αναπηρία. Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου, το ποσοστό αναπηρίας απαιτείται να είναι εξήντα επτά τοις εκατό (67%) τουλάχιστον.

 

 

Δ) Νομοθετικές Ρυθμίσεις σχετικές με μέτρα αντιμετώπισης των αρνητικών συνεπειών της εμφάνισης του κορωνοϊού COVID-19 και της ανάγκης περιορισμού της διάδοσής του.

 

  • Για τους εργαζομένους στον Ιδιωτικό τομέα στο άρθρο 4 της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου που κυρώνεται με το άρθρο 2 του Ν.4682 /2020, προβλέπεται παροχή άδειας ειδικού σκοπού λόγω αναστολής της λειτουργίας των μονάδων/σχολείων ΑμεΑ των τέκνων τους. Επίσης  στο άρθρο 61 του Ν. 4886/2022 προβλέπεται  παροχή εξ αποστάσεως εργασίας ή  χορήγηση ειδικής άδειας λόγω νόσησης από κορωνοϊό των ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας παιδιών τους, ενώ στο άρθρο 62 προβλέπεται παροχή εξ αποστάσεως εργασίας ή χορήγηση ειδικής άδειας ασθενείας σε περίπτωση νόσησης του εργαζομένου από τον κορωνοϊό καθώς και αναπλήρωση του χρόνου απουσίας του εργαζομένου από την εργασία του, λόγω υποχρεωτικού περιορισμού του εξαιτίας επαφής του με επιβεβαιωμένο κρούσμα.
  • Για τους εργαζόμενους στον Δημόσιο τομέα στο άρθρο 5 της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου που κυρώνεται με το άρθρο 2 του Ν.4682 /2020, προβλέπεται άδεια ειδικού σκοπού και δυνατότητα εργασίας με μειωμένο ωράριο μέχρι και 25% ημερησίως, λόγω αναστολής της λειτουργίας των εκπαιδευτικών μονάδων των τέκνων τους, λόγω υποκείμενου νοσήματος τέκνου ΑμεΑ που απαγορεύει την προσέλευσή του σε δομές παροχής υπηρεσιών ανοιχτής φροντίδας και σε περίπτωση αναστολής λειτουργίας των δομών παροχής υπηρεσιών ανοιχτής φροντίδας. Επίσης  στο άρθρο 5Α παρ. 1 ορίζονται Διευκολύνσεις λόγω μακροχρόνιας αποχής και χρήσης τηλεκπαίδευσης για την εκπαίδευση των τέκνων τους σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής. Ειδικότερα αυτές αφορούν την παροχή εξ αποστάσεως εργασίας, την παροχή εργασίας κατά πλήρες ωράριο σε διαφορετικό χρόνο, την παροχή εργασίας με μειωμένο ωράριο εργασίας μέχρι και 25% ημερησίως, την χορήγηση άδειας ειδικού σκοπού της παρ. 1 του άρθρου 5 αλλά και την χορήγηση άδειας ειδικού σκοπού και μετά διευκολύνσεις της παρ. 1 λόγω νόσησης του τέκνου τους με κορωνοϊό (παρ. 4).

 

4. Απασχόληση λόγω ψυχικών παθήσεων


            Σύμφωνα με το άρθρο 23 του Ν.4488/2017 «Απασχόληση λόγω ψυχικών παθήσεων» ΑμεΑ που οφείλεται σε ψυχική πάθηση με ποσοστό τουλάχιστον 50%, μπορούν να αναλαμβάνουν μισθωτή απασχόληση ή αυτοαπασχόληση, με σκοπό την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και την κοινωνική τους επανένταξη, χωρίς διακοπή ή περικοπή των παροχών που λαμβάνουν (πχ σύνταξη λόγω αναπηρίας ή λόγω θανάτου, προνοιακό ή άλλο επίδομα ή νοσήλειο) (παρ. 1.α) ούτε επηρεάζεται η κρίση περί ανικανότητας για κάθε βιοποριστική εργασία από τα Κ.Ε.Π.Α. (παρ. 1.β).

Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 13 του Ν.4331/2015 τα ΑμεΑ που συμμετέχουν σε προγράμματα κατάρτισης, ενίσχυσης της απασχόλησης συμπεριλαμβανομένης της αυτοαπασχόλησης ή/και εργάζονται σε Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις του Ν.4019/2011 (Κοιν.Σ.Επ.) καθώς και σύμφωνα με το άρθρο 12 του Ν.2716/1999 σε Κοινωνικούς Συνεταιρισμούς Περιορισμένης Ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.) και λαμβάνουν επίδομα πρόνοιας ή επιδόματα επανένταξης ή οποιασδήποτε μορφής νοσήλιο ή παροχή (όπως σύνταξη γήρατος), δεν χάνουν αυτές τις παροχές αλλά συνεχίζουν να τις εισπράττουν ταυτόχρονα και αθροιστικά με την αποζημίωση από τη συμμετοχή τους στα προγράμματα κατάρτισης/ενίσχυσης της απασχόλησης ή/και την αμοιβή τους από την απασχόληση στην Κοιν.Σ.Επ. ή στις ΚΟΙ.Σ.Π.Ε.

Επίσης, σύμφωνα με την με ΑΠ 144704-15/12/2021 εγκύκλιο του ΟΑΕΔ τα άτομα  με ψυχική πάθηση είναι δυνατόν να εγγράφονται στο μητρώο ανέργων ΑμεΑ  του ΟΑΕΔ και συνεπώς να απασχολούνται σε  Προγράμματα επιδοτούμενης εργασίας του ΟΑΕΔ, ακόμα και στην περίπτωση που στο πιστοποιητικό αναπηρίας τους αναφέρεται ανικανότητα για κάθε βιοποριστική εργασία, με την προϋπόθεση να προσκομίσουν γνωμάτευση Μονάδας Ψυχικής Υγείας, ότι η απασχόληση ενδείκνυται για λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και επανένταξης.